"Leg er maar een deken op"

De temperaturen zijn gedaald, de dekens liggen op en sommige paarden zijn ook geschoren. We trainen onze paarden gewoon op dezelfde manier, maar veranderen wel ons management. Maar wat doe je met een warm paard in deze tijd van het jaar? In deze blog geef ik je tips hoe je hiermee om moet gaan.

een paard is geen mens

Allereerst: een paard is geen mens! Paarden kunnen namelijk veel minder goed hun warmte kwijt, omdat de verhouding tussen oppervlakte en gewicht groter is dan bij ons. Daarnaast hebben paarden veel meer oppervlakte, waardoor ze het ook veel sneller warm krijgen. Wanneer een paard het warm krijgt, gaan ze zweten. Hoe dit precies werkt, legde ik uit in mijn vorige blog 'Een zwetend paard heeft hard gewerkt'.

warmte kwijtraken

Ondanks dat wij het een heel stuk kouder hebben in deze tijd van het jaar, loopt de lichaamstemperatuur van een paard tijdens inspanning nog altijd behoorlijk op. Deze warmte moet een paard ook in de winter kwijt. Een paard kan zweten of er komt een enorme damplucht. Deze damp ontstaat omdat het verschil tussen de buitentemperatuur en de lichaamstemperatuur groter is. Een dampend en/of zwetend paard betekent dat het paard het warm heeft. Zweten is een manier voor het paard om deze warmte kwijt te raken.

Een geschoren paard kan natuurlijk beter zijn warmte kwijt, omdat die minder vacht heeft. Maar dit geeft geen garantie dat een paard het niet (te) warm krijgt na inspanning.

(zweet)deken en/of solarium

Het lichaam van het paard is door middel van zweten en dampen, hard aan het werk om warmte kwijt te raken, zodat de lichaamstemperatuur zakt. Vervolgens wordt er een deken op gelegd of wordt die onder het solarium gezet. Beide hebben juist als doel een paardenlichaam warm te krijgen en te houden. Wat er dus in feite gebeurd is: het natuurlijk proces van een paard om de lichaamstemperatuur te reguleren wordt belemmerd.

Heel simpel gezegt: de spieren van een paard zijn warm en moeten afkoelen. Dit is onderdeel van het herstelproces na inspanning. Een paard kan dit zelf heel goed reguleren, zolang een deken of het solarium er niet voor zorgt dat het lichaam (te) warm blijft. Als je het zo bekijkt, klinkt het eigenlijk best onlogisch toch?

Uiteraard moet een paard geen kou pakken, maar nogmaals: het lichaam van een paard werkt heel anders dan die van ons mensen. Paarden kunnen namelijk veel slechter tegen warmte dan wij en juist veel beter tegen kou.

belang van afkoelen

Een paard wat niet goed zijn warmte kwijt kan en dus voor een langere periode een hogere lichaamstemperatuur heeft, herstelt minder goed dan een paard wat na inspanning wel mag afkoelen. Een afgekoeld paard is daarna minder stijf dan een paard dat (te) warm wordt gehouden. Het is dus echt wel van belang dat jouw paard ook in de winter goed afkoelt.

Daarnaast speelt hetzelfde risico als in de zomer maanden: wanneer een paard het te lang te warm heeft, is de kans op blessures en gezondheidsproblemen groter. Gelukkig is dit risico in de winter lager, doordat de buitentemperatuur kouder is. We moeten paarden in de zomer immers echt een handje helpen om af te koelen, terwijl het paard in de winter dit prima zelf kan. Zo lang wij dit natuurlijk niet belemmeren!

help jouw paard met afkoelen!

Maar wat kun je dan wel doen, om jouw paard te helpen met zijn natuurlijke thermoregulatie proces?

• Allereerst is een goede cooling down essentieel. Niet alleen in de zomer, maar ook in de winter is dit belangrijk. Zorg dat jij jouw paard goed uitdraafd. De wind helpt namelijk heel goed om het paard te laten afkoelen.

• Belangrijkste: Leg niet meteen een (zweet) deken op of zet jouw paard niet meteen na inspanning onder het solarium!! Zadel jouw paard af en stap jouw paard zonder deken. Bij voorkeur tot dat hij droog is.

• Zadel jouw paard af en laat hem zonder deken of solarium ‘uitdampen’.

• Zorg dat je eerst het lichaam van jouw paard voelt, voordat je een deken oplegt. Als jouw paard niet veel warmer is dan jouw eigen huid kun je hem eventueel weer een deken op doen.

• Een paard kan ook in de winter nazweten. Wanneer een paard na zweet betekend dit dat een paard te lang warm is gebleven.

• Een zweetdeken kan helpen voor een paard wat erg lang (langer dan 30 minuten) nat blijft, maar leg deze niet direct na de training op. Zorg eerst dat jouw paard voldoende is afgekoeld, om vervolgens de deken op te leggen.

Overigens gelden deze tips voor alle paarden: zowel geschoren als ongeschoren!

conclusie

Het is dus even anders denken en jouw management aanpassen, wat past bij de manier waarop de lichaamstemperatuur natuurlijk gereguleerd wordt door jouw paard. Wees niet te bang dat jouw paard het snel koud krijgt, want paarden kunnen meer hebben dat wij mensen.

Doe niet meteen jouw zweetdeken of solarium weg. Deze middelen zijn namelijk heel handig om de spieren van jouw paard vóór een training lekker al warm te krijgen. Wees enkel bewust met het gebruik na inspanning, wanneer jouw paard probeert om zijn warmte juist kwijt te raken.